W 2019 roku przedsiębiorcy mogą korzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową (tzw. ulga B+R) oraz ulgi podatkowej zwanej Innovation box. Zastosowanie ulg może prowadzić do efektywnego obniżenia wysokość dochodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych (PDOP). W przypadku ulgi B+R możliwe jest także obniżenie dochodu osiągniętego w roku 2018.

Dostępne ulgi na działalność badawczo-rozwojową to:

• Ulga B+R

Umożliwia dodatkowe odliczenie od dochodu za rok 2018 lub 2019 określonych rodzajowo kosztów kwalifikowanych, faktycznie poniesionych w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.

Rozliczana w ramach źródła „działalność gospodarcza”

• Reżim opodatkowania „Innovation Box”

Umożliwia zastosowanie niższej stawki (5%) do osiągniętego w roku 2019 (oraz pod pewnymi warunkami również za wcześniejsze lata podatkowe) przychodu uzyskiwanego z komercjalizacji praw własności intelektualnej powstałej w wyniku przeprowadzenia prac B+R.

Rozliczana w ramach źródła „zyski kapitałowe”

Ulgi te mogą być stosowane bez względu na branżę, w której prowadzona jest działalność przedsiębiorcy.

W niniejszym komentarzu wyjaśniamy kto i na jakich zasadach może stosować ulgę B+R. Zasady stosowania ulgi „Innovation Box” wyjaśnimy w kolejnym wpisie.

Kluczowe informacje o uldze B+R

• skorzystanie z ulgi B+R umożliwia „podwójne” rozpoznanie niektórych kosztów uzyskania przychodów, a przez to uzyskanie dodatkowej oszczędności podatkowej w wysokości 19% wartości poniesionych w danym roku podatkowym kosztó­­w kwalifikowanych,
• skorzystanie z ulgi B+R nie wymaga wykazania poziomu innowacyjności prowadzonych działań B+R – ulga znajdzie zastosowanie u przedsiębiorców prowadzących działalność twórczą, systematyczną i ukierunkowaną na zwiększenie zasobów wiedzy oraz na tworzenie nowych zastosowań (poziom innowacyjności nie ma więc znaczenia),
• skorzystanie z ulgi B+R nie wymaga uczestnictwa w żadnym konkursie (w przeciwieństwie do projektów co do których są pozyskiwane dotacje),
• skorzystanie z ulgi nie wymaga pozytywnego zakończenia prac B+R,
• nie ma również znaczenia ani czas rozpoczęcia, ani zakończenia realizowanego projektu B+R. Podatnik może odliczać koszty kwalifikowanie projektów także w trakcie ich trwania,
• ulga nie stanowi pomocy publicznej, a zatem nie podlega limitom kumulacji,
• ulga B+R może być wdrożona obok ulgi Innovation Box, efektywnie obniżającego poziom opodatkowania dochodu uzyskiwanego z komercjalizacji praw własności intelektualnej powstałych w wyniku przeprowadzenia prac B+R do preferencyjnej stawki w wysokości 5% (zamiast standardowych stawek PDOP w wysokości: 9% / 15% / 19%).

Komu przysługuje ulga B+R?

Ulga B+R przysługuje podatnikom, którzy:

• prowadzą działalność badawczo-rozwojową, badania naukowe czy prace rozwojowe (według definicji zawartej w ustawie PDOP) i ponoszą w ramach tej działalności określone koszty,
• uzyskują przychody z działalności gospodarczej (przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych),
• wyodrębniają koszty działalności badawczo-rozwojowej w ewidencji rachunkowej (przy czym zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych przygotowanie ewidencji pomocniczej w arkuszu kalkulacyjnym na koniec danego roku podatkowego wypełnia obowiązek wyodrębnienia kosztów).

Jaka jest wysokość odliczenia od dochodu?

Pierwotnie wartość odliczenia wynosiła jedynie 30% kosztów pracowników zatrudnionych w celu realizacji działalności B+R oraz 10% (duże przedsiębiorstwa) – 20% (MŚP) pozostałych kosztów kwalifikowanych. Inaczej mówiąc ponoszone koszty przynosiły przedsiębiorcom dodatkowe 10%-30% ulgi w podatkach, co nie stanowiło wystarczającej zachęty do wprowadzania zmian w działalności przedsiębiorstwa. Od początku 2018 r., po wprowadzeniu tzw. dużej ustawy o innowacyjności, wartość odliczenia została podwyższona do 100% wartości kosztów kwalifikowanych bez względu na wielkość przedsiębiorstwa czy też rodzaj ponoszonych kosztów. Przedsiębiorca ma zatem możliwość „podwójnego” rozpoznania kosztów kwalifikowanych związanych z prowadzeniem działalności B+R.

Powyższa zasada doznaje jednego ograniczenia – kwota odliczenia w danym roku podatkowym nie może przekroczyć równowartości osiągniętego w tym okresie dochodu ze źródła „działalność gospodarcza”. Ulga B+R nie zmniejszy zatem poziomu opodatkowania dochodów z zysków kapitałowych (stąd wprowadzenie dodatkowej ulgi, tzw. „Innovation Box”).

Poniesione koszty kwalifikowane nie przepadają: w przypadku wystąpienia w danym roku straty podatkowej albo niskiego dochodu, odliczenia – odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części – dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.

Czy wszystkie koszty podlegają podwójnemu odliczeniu?

Prawo do „podwójnego” odliczenia dotyczy jedynie ściśle określonych kosztów kwalifikowanych, wymienionych w ustawie PDOP. Katalog kosztów kwalifikowanych jest jednak dość obszerny i obejmuje m.in.:

• płace i składki pracowników oraz dotyczące usług wynikających z umów o dzieło lub zlecenia, związane z działalnością B+R,
• nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością B+R,
• wydatki na odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej,
• odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności B+R (z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością),
• koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego,
• ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne uzyskiwane od instytutów naukowych.

Dodatkowe pozycje kosztowe mogą zostać rozpoznane przez podatników posiadających status centrum badawczo-rozwojowego.

Jak skorzystać z ulgi B+R i czy warto się spieszyć z weryfikacją kosztów?

Ulgę B+R odlicza się – za pomocą informacji CIT-BR lub PIT-BR – w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono dane koszty kwalifikowane.

Oznacza to, że przypadku wydatków poniesionych w 2018, z ulgi można skorzystać do 3 kwietnia 2019 r. (wtedy upływa termin złożenia deklaracji CIT-8). Odliczenie kosztów po złożeniu deklaracji za dany rok nadal będzie możliwe, ale wymagać będzie złożenia korekty zeznania rocznego CIT-8 i wystąpienia z wnioskiem o zwrot nadpłaty podatku. Z tego względu warto już teraz dokonać analizy kosztów prowadzonej działalności pod kątem ich związku z działalnością badawczo-rozwojową. Wyodrębnienie takich kosztów w ramach ewidencji pomocniczej prowadzonej w arkuszu kalkulacyjnym mogłoby upoważniać do  podwójnego ich rozpoznania w rachunku podatkowym.