Maraton zmian prawnych dla firm w 2018 r., w związku z wejściem w życie ustawy o jawności życia publicznego

Zbliża się nowy rok kalendarzowy, a razem z nim nowe przepisy dla firm. W przyszłym roku przedsiębiorców czekają istotne zmiany prawne, a firmy, które nie dostosują się do nowych regulacji, będą musiały liczyć się z ryzykiem kar finansowych. Przede wszystkim chodzi o rewolucyjne zmiany w prawie wynikające z przepisów projektowanej ustawy o jawności życia publicznego, która ma wejść w życie na początku 2018 r. , w tym w szczególności dotyczące wymogów wprowadzania procedur Compliance w firmach oraz wdrożenia systemu ochrony sygnalistów.

• Obowiązki wdrożenia procedur antykorupcyjnych w firmach i ochrona sygnalistów

Projekt ustawy o jawności życia publicznego („Projekt Ustawy”) po raz pierwszy został zaprezentowany 23 października 2017 r., a jego wejście w życie zaplanowano na początek 2018 roku. Z uwagi jednak na fakt, że prace nad Projektem Ustawy nadal trwają, należy przypuszczać, że termin wejścia w życie nowych obowiązków nieco się przesunie. Nowa regulacja dotyczyć będzie co najmniej średnich przedsiębiorstw, w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Jakie obowiązki przewiduje Projekt Ustawy?

Firmy będą musiały podjąć w szczególności następujące działania:

(i) opracowanie i wdrożenie kodeksu etycznego przedsiębiorcy, jako deklaracji odrzucającej korupcję w firmie. Kodeks ten będzie musiał zostać podpisany przez każdego kontrahenta, pracownika i współpracownika firmy;
(ii) opracowanie wewnętrznej procedury informowania władz firmy o propozycjach korupcyjnych;
(iii) opracowanie wewnętrznej procedury w firmie dotyczącej otrzymywania prezentów i innych korzyści przez pracowników;
(iv) zaznajomienie pracowników z zasadami odpowiedzialności karnej za popełnienie określonych w Projekcie Ustawy przestępstw;
(v) brak możliwości rozwiązania umowy (umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej) z sygnalistą, tj. osobą zgłaszającą istotne informacje o działaniach korupcyjnych w firmie. Jeżeli sygnalista taki zostanie zwolniony, pracodawca będzie miał obowiązek wypłacić mu równowartość wynagrodzenia za dwa lata pracy.

• Kary finansowe i wykluczenie z przetargów publicznych

Karą za nieprzestrzeganie przepisów (tj. za brak procedur antykorupcyjnych lub ich niestosowanie bądź stosowanie procedur pozornych/nieskutecznych) ma być kara finansowa w wysokości do 10 milionów zł, nałożona przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Ponadto, firma, u której stwierdzone zostanie naruszenie powyższych przepisów, będzie mogła zostać wykluczona z udziału w przetargach publicznych na okres 5 lat.

Aleksandra Berger