Dnia 1 kwietnia 2017 r. weszła w życie znowelizowana ustawa o grach hazardowych (dalej jako: „Ustawa”) nakładająca szereg nowych obowiązków dla podmiotów organizujących gry hazardowe, którymi według Ustawy są m.in. gry losowe, czyli „gry, w tym urządzane przez sieć internet, o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od przypadku” (art. 1 Ustawy). Zmiany wprowadzone zostały na podstawie ustawy z dnia 15 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw.
Na wstępie wyjaśnić należy, że o ile Ustawa reguluje kwestie organizowania loterii, o tyle organizacja konkursów nie podlega reżimowi tej Ustawy. Podstawową cechą odróżniająca konkurs od loterii jest brak elementu losowości, rozumianego jako uzależnienie wyniku gry od przypadku. Zatem zarówno sam mechanizm wyłaniania zwycięzców, jak i sposób rozdzielania nagród nie powinny zawierać elementu losowości. W przeciwnym razie, jego pojawienie się mogłoby stworzyć ryzyko zakwalifikowania konkursu jako gry losowej, czyli przedsięwzięcia podlegającego przepisom Ustawy. Warto przy tym wskazać, iż dla kwalifikacji danej gry jako losowej nie ma znaczenia nazwa przedsięwzięcia nadana przez organizatora.
Firmy, które w swojej strategii biznesowej posługują się formą loterii promocyjnej / audioteksowej, powinny wiedzieć, jakie zmiany niesie ze sobą nowa regulacja prawna, a także jakie sankcje grożą w przypadku naruszenia przepisów Ustawy.
Od 1 kwietnia w celu przeprowadzenia gry losowej wymagane jest (i) uzyskanie zezwolenia właściwego Dyrektora Izby Administracji Skarbowej na przeprowadzenia planowanego przedsięwzięcia oraz (ii) opracowanie regulaminu, który wymaga zatwierdzenia przez organ wydający zezwolenie (art. 15i Ustawy). Istotną zmianą jest również zakres dokumentów, które organizator gry losowej ma obowiązek złożyć wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia. Obok zaświadczeń o niezaleganiu w podatkach i zaświadczeń o niezaleganiu z zapłatą składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, konieczne jest także złożenie zaświadczenia o niezaleganiu z zapłatą należności celnych.
Nowością wprowadzoną do Ustawy jest również zaostrzenie wymogu prowadzenia ewidencji wypłaconych wygranych. Przed 1 kwietnia 2017 r. ewidencjonowane musiały być wyłącznie wygrane o wartości co najmniej 20.000 zł. Próg ten został wyraźnie obniżony i obecnie wynosi 2.280 zł (art. 20 ust. 5 Ustawy).
Ponadto, zgodnie z Ustawą zlikwidowany został obowiązek posiadania świadectw zawodowych przez osobę sprawującą nadzór nad loterią. Ustawodawca zastąpił ten wymóg poprzez nałożenie obowiązku odbycia odpowiednich szkoleń (art. 24 Ustawy).
Jedną z bardziej dotkliwych zmian, jakie przewiduje Ustawa jest również możliwość blokowania dostępu do stron internetowych, w przypadku których stwierdzone zostanie nielegalne prowadzenie gier losowych. Chodzi tu o stworzenie oficjalnego rejestru domen internetowych. Co więcej, wniosek o rozstrzygnięcie charakteru gry – składany przez podmiot posiadający wątpliwości, czy organizowana przez niego gra podlega przepisom Ustawy – nie podlegał dotychczas opłacie, jednakże od 1 kwietnia 2017 r. opłata taka została wprowadzona.
Odnosząc się natomiast do kwestii kar finansowych, do tej pory organizatorzy ponosili odpowiedzialność w przypadku organizowania gier losowych bez zezwolenia, a wymierzana kara pieniężna wynosiła 100% przychodu uzyskanego z przeprowadzonej gry. Obecnie, Ustawa przewiduje karę w wysokości 5-krotności opłaty za wydanie zezwolenia w przypadku loterii przeprowadzonej bez zezwolenia oraz dodatkowo karę w wysokości do 200.000 zł za prowadzenie gry losowej z naruszeniem warunków uzyskanego zezwolenia lub z naruszeniem przepisów Ustawy. Dodatkowo, nowe przepisy przewidują sankcje dla członków zarządu organizatora. Oznacza to zarówno zaostrzenie sankcji finansowych dla firm, organizujących gry losowe sprzecznie z przepisami Ustawy, jak również wprowadzenie osobistej odpowiedzialności członków zarządu, o czym szczególnie powinny pamiętać firmy wykorzystujące loterie, jako środek w kampaniach reklamowych swoich produktów czy usług.
Aplikant adwokacki
Aleksandra Berger