Od 1 marca przedsiębiorca zagraniczny łatwiej zlikwiduje swój oddział w Polsce

Wśród wielu zmian legislacyjnych jakie w 2018 r. wejdą w życie, stosunkowo małym echem odbija się procedowanie przez Sejm i Senat nad projektem Ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium RP („Projekt Ustawy”). Wprowadza ona dawno oczekiwane przez przedsiębiorców zagranicznych zmiany, ułatwiające prowadzenie biznesu w formie oddziału na terytorium Polski, o czym w rozwinięciu.

Obecnie, zgodnie z art. 92 Ustawy o Swobodzie Działalności Gospodarczej, do likwidacji oddziału będącej następstwem decyzji przedsiębiorcy zagranicznego o likwidacji oddziału – stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych o likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wymaga natomiast przypomnienia, iż do zamknięcia i likwidacji oddziału polskiego przedsiębiorcy przepisy wymagają jedynie podjęcia uchwały przez stosowny organ. W tym zakresie, w doktrynie i orzecznictwie pojawiły się wątpliwości, czy przepis art. 92 Ustawy o Swobodzie Działalności Gospodarczej znajduje zastosowanie również do dobrowolnej likwidacji oddziału przedsiębiorcy zagranicznego. Ta niewątpliwie rażąca dysproporcja została zauważona w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 09.05.2007 (II CSK 25/07, OSNC Nr 5/2008), gdzie uznano ją jako sprzeczną z zasadą niedyskryminacji wywodzoną z art. 10 w zw. z art. 49 Traktatu o Funkcjonowaniu UE).

Obecna inicjatywa ustawodawcza stanowi remedium na podnoszone powyżej wątpliwości. Tym samym, przy założeniu, iż przepisy wejdą w życie 1 marca 2018 tak jak wynika to z Projektu Ustawy, likwidacja oddziału przedsiębiorcy zagranicznego zostanie zrównana na poziomie prawnym z likwidacją oddziału polskiej spółki z o.o. Oznacza to w praktyce, że całość procedury likwidacyjnej oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, zostanie zastąpiona zwykłą decyzją właściwego organu w przedmiocie likwidacji oddziału powstałego w Polsce, z tym zastrzeżeniem, iż jak wynika z art. 20 Projektowanej Ustawy postępowanie likwidacyjne w odniesieniu do oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, przeprowadza się, jeżeli właściwy Minister wydaje decyzję o zakazie wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach oddziału, w przypadku gdy:

  1. Przedsiębiorca zagraniczny rażąco narusza prawo polskie;
  2. Nastąpiło otwarcie likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył oddział, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej;
  3. Działalność przedsiębiorcy zagranicznego zagraża bezpieczeństwu lub obronności państwa.

Przedstawione powyżej wnioski, korespondują również z uzasadnieniem Projektu Ustawy, z którego wynika, iż „…W zakresie likwidacji oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, postanowiono ograniczyć obowiązek przeprowadzania postępowania likwidacyjnego zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych o likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jedynie do sytuacji, w której likwidacja jest wynikiem wydania decyzji przez właściwego ministra o zakazie wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach oddziału.”

Z pełnym tekstem Projektu Ustawy można zapoznać się tutaj.