W dniu 28 grudnia 2017 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: „Prezes UOKiK” lub „Prezes Urzędu”) wydał decyzję kończącą postępowanie antymonopolowe w sprawie zmowy producentów płyt drewnopochodnych, używanych m.in. do produkcji mebli. Postępowanie antymonopolowe dowiodło, iż przedsiębiorcy przez prawie 4 lata ustalali w porozumieniu ceny oraz wymieniali się poufnymi informacjami. W konsekwencji na zmawiające się firmy, została nałożona kara finansowa w łącznej wysokości ponad 135 mln zł. W zmowie cenowej uczestniczyło aż pięciu przedsiębiorców, należących do trzech grup kapitałowych. Mowa tu o następujących przedsiębiorcach: Kronospan Szczecinek, Kronospan Mielec, Pfleiderer Group, Pfleiderer Wieruszów oraz Swiss Krono.
Co istotne, jedna ze spółek, tj. Swiss Krono, uniknęła kary finansowej dzięki współpracy z UOKiK w ramach programu łagodzenia kar (leniency). Leniency jest to narzędzie umożliwiające przedsiębiorcy, który zawarł antykonkurencyjne porozumienie, ubieganie się o całkowite zwolnienie z kary finansowej lub o częściową redukcję jej wymiaru. Warunkiem skorzystania z leniency jest przyznanie się do udziału w porozumieniu i dostarczenie Prezesowi UOKiK informacji oraz dowodów potwierdzających istnienie zakazanej praktyki. Potocznie leniency bywa porównywane do instytucji świadka koronnego, funkcjonującej w prawie karnym.
Jak ustalił Urząd, zmowa producentów płyt trwała od początku 2008 r. do września 2011 r. Dane niezbędne do rozpoczęcia postępowania antymonopolowego zostały przez UOKiK zdobyte podczas przeprowadzonej kontroli z przeszukaniem w siedzibach wyżej wskazanych przedsiębiorców.
Podsumowując, wieloletni kartel producentów płyt został rozbity. Przez zmowę cenową wszyscy płacili drożej za meble. Jak podkreślił Prezes UOKiK, branża meblowa generuje prawie 2% polskiego PKB, stąd też komentowana zmowa cenowa mogła wywrzeć negatywny wpływ na gospodarkę krajową. Po pierwsze, skutki tego porozumienia odczuli kontrahenci, którzy płacili wyższe stawki za płyty. Po drugie, skutki te mogli odczuć również pośrednio konsumenci – droższa cena płyt wiórowych i pilśniowych mogła wpłynąć na to, że płacili oni więcej za meble. Należy dodać, iż postępowanie w niniejszej sprawie było prowadzone także na podstawie przepisów unijnych, a ostateczna decyzja wydana przez Prezesa UOKiK konsultowana była z Komisją Europejską. Udowodnione zostało, iż niedozwolone praktyki pięciu przedsiębiorców mogły mieć wpływ na handel między państwami członkowskimi Unii Europejskiej.
Aleksandra Berger