Za naruszenia prawa konkurencji trzeba będzie zapłacić odszkodowanie

Jak informowaliśmy w ramach jednego z ostatnich wpisów naruszenie prawa konkurencji może stanowić źródło odpowiedzialności odszkodowawczej przedsiębiorców. Zapraszamy na kolejną część wpisu, w którym omawiamy najistotniejsze z planowanych w tym zakresie regulacji.

Solidarna odpowiedzialność naruszycieli

Projektowana regulacja wdraża założenia dyrektywy 2014/104 /UE, zgodnie z którymi przedsiębiorstwa naruszające prawo konkurencji w wyniku wspólnych działań będą solidarnie odpowiedzialne za wyrządzoną szkodę, z  takim skutkiem, że każde z nich ma obowiązek w pełni wyrównać szkodę, a poszkodowany, dopóki nie otrzyma pełnego odszkodowania, ma prawo żądać odszkodowania od każdego z naruszycieli.

Zastrzec przy tym należy, iż w projektowanej ustawie mają znaleźć się szczególne rozwiązania dotyczące różnicowania pozycji prawnej małych i średnich przedsiębiorców, którzy – po spełnieniu określonych warunków – będą odpowiedzialne wyłącznie wobec własnych nabywców bezpośrednich i pośrednich. Co więcej, przewiduje się również ograniczenie odpowiedzialności przedsiębiorców zwolnionych z kary w ramach programu łagodzenia kar (leniency). Przyjęcie takiego rozwiązania powinno zatem sprzyjać dalszemu zwiększeniu liczby składanych przez przedsiębiorców wniosków leniency, co z kolei może długofalowo wpłynąć na wzrost wykrywalności naruszeń.

Autorzy projektu wychodzą z założenia, iż w odniesieniu do roszczeń regresowych właściwym rozwiązaniem byłoby przyjęcie jako zasady równego udziału każdego sprawcy naruszenia w wyrządzeniu szkody i upoważnienie sądu do odmiennego określenia rozmiaru roszczeń regresowych ze względu na rzeczywisty udział sprawczy poszczególnych zobowiązanych albo ich udziały w rynku.

Kartel = szkoda

W przypadku najcięższych ograniczeń konkurencji przybierających postać karteli (tj. porozumień zawieranych pomiędzy konkurentami zmierzających do koordynowania działań konkurencyjnych na rynku lub wpływania na istotne czynniki konkurencji), projekt ustawy, w ślad za dyrektywą, zakłada wprowadzenie wzruszalnego domniemania, iż naruszenia kartelowe wyrządzają szkodę.  Tego rodzaju domniemanie stanowić będzie znaczne ułatwienie dowodowe dla poszkodowanych występujących z powództwem przeciwko członkom kartelu, albowiem poszkodowani ci nie musieliby wykazywać istnienia szkody i związku przyczynowego pomiędzy szkodą a naruszeniem prawa konkurencji.

Zmiany w terminach przedawnienia

Projekt zakłada również wprowadzenie 5-letniego terminu przedawnienia roszczeń odszkodowawczych, licząc od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia. Autorzy projektu postulują w tym zakresie wprowadzenie zmiany do obowiązujących przepisów kodeksu cywilnego, iż na równi z wiedzą o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia traktuje się powinność takiej wiedzy ocenianą przy uwzględnieniu właściwości osobistych poszkodowanego.

Bieg terminu przedawnienia nie rozpocznie się jednak, zanim nie ustanie naruszenie prawa konkurencji. Z kolei w przypadku wszczęcia przez strony procedury pozasądowego rozwiązania sporu dotyczącą roszczenia, bieg terminu przedawnienia ulegnie zawieszeniu na czas trwania postępowania.