Jeszcze o podwyższeniu kapitału bez zmiany umowy spółki

Mój ostatni wpis na blogu dotyczący podwyższenia kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki wywołał ciekawą dyskusję zarówno w ramach komentarzy, jak i na łamach jednej z grup dyskusyjnych portalu goldenline.pl.

W komentarzu do mojego wpisu Pan Piotr Stanek napisał:

„(…) czy w takim razie uchwała o podwyższeniu kapitału sp. z o.o. podjęta w trybie nieformalnym tj. bez zmiany umowy spółki, która określa sposób przydziału nowych udziałów w ten sposób, że niektórzy wspólnicy dostaną nowe udziały za jednomyślna zgodą jest nieważna i sąd rejestrowy (dalej krs) nie dokona wpisu? (…) Jakie będą konsekwencje gdy krs odmówi (…)wpisu?”

Z uwagi na to, iż komentarz dotknął ciekawych aspektów praktycznych związanych z podwyższeniem kapitału postanowiłem poświęcić kolejny wpis przybliżeniu tych kwestii.

Jak wskazałem w poprzednim wpisie na temat podwyższenia kapitału zakładowego, zgodnie treścią powołanego w nim orzeczenia Sądu Najwyższego objęcie nowych udziałów w kapitale zakładowym podwyższonym na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki dotyczy tylko dotychczasowych wspólników, proporcjonalnie do posiadanych przez nich udziałów, których jeśli nie obejmą, to podwyższenie kapitału zakładowego nie dochodzi do skutku.

Na gruncie powyższego będzie można się także pokusić o stwierdzenie, iż uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego podjęta w trybie art. 257 §3 KSH, aczkolwiek przyznająca nowe udziały niektórym tylko wspólnikom, lub osobom spoza ich grona (a zatem niezgodnie z regulacją art. 260§2 KSH, do której to odsyła art. 257 §3 KSH) będzie sprzeczna z przepisami ustawy (w tym wypadku art. 257§3 w zw. z art. 260 §2 KSH), co stanowić będzie przesłankę do wytoczenia przeciwko spółce powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały (zgodnie z art. 252 §1 KSH).

Bez względu jednak na fakt zaskarżenia takowej uchwały w trybie art. 252 §1 KSH należy wskazać, iż sąd rejestrowy będzie analizował jej treść pod kątem zgodności z przepisami prawa. Pamiętajmy bowiem o regulacji art. 23 ust. 1 ustawy o KRS, zgodnie z którym sąd rejestrowy bada, czy dołączone do wniosku dokumenty są zgodne pod względem formy i treści z przepisami prawa. W efekcie, w przypadku stwierdzenia przez sąd, iż uchwała została podjęta z naruszeniem przepisów prawa możemy spodziewać się odmowy wpisu podwyższenia do rejestru.

Jakie będą tego konsekwencje?

Odmowa wpisu podwyższenia kapitału zakładowego do rejestru uczyni je bezskutecznym. Należy bowiem pamiętać o treści art. 262 §4 KSH, zgodnie z którym podwyższenie kapitału jest skuteczne z chwilą wpisu do rejestru. Odmowa wpisu skutecznie uniemożliwi zatem przeprowadzenie podwyższenia.

Co nam wtedy pozostaje?

Moim zdaniem uchylenie poprzedniej uchwały, oraz podjęcie kolejnej, tym razem w trybie zmiany umowy spółki, dzięki czemu będziemy mogli skutecznie zmienić strukturę udziałową w spółce, lub „przyjąć” nowego wspólnika.

Pozdrawiam