Prawo ochrony środowiska w transakcjach fuzji i przejęć oraz nabycia nieruchomości – recenzja SPÓŁKA I PRAWO

Prawo ochrony środowiska w transakcjach fuzji i przejęć oraz nabycia nieruchomości” pod redakcją Dominika Wałkowskiego oraz Izabeli Zielińskiej-Barłożek to kolejna propozycja wydawnicza LexisNexis w ramach serii „Prawo w praktyce”. Zgodnie z ideą przewodnią serii, książka ta ma na celu pokazanie w praktyczny sposób podstawowych zasad stosowania regulacji z zakresu ochrony środowiska w kontekście określonych typów transakcji, takich jak łączenie spółek, transakcje typu share deal, nabycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa oraz transakcje nabycia nieruchomości.

Omawiana publikacja w syntetyczny i przystępny sposób opisuje zależności i skutki wynikające z zawierania wskazanych typów transakcji w złożonym otoczeniu prawnych, jakim jest prawo ochrony środowiska.

Tym co stanowi istotny walor książki jest jej układ i forma. Problematyka omówiona przez autorów ujęta została w czterech częściach. W części pierwszej zostały wskazane specyficzne cechy prawa ochrony środowiska, typy określonych transakcji oraz skomplikowane relacje między tymi transakcjami a zagadnieniami regulacyjnymi. W drugiej, najbardziej rozbudowanej części autorzy podjęli się opisania złożonego problemu jakim jest audyt środowiskowy poprzedzający zawarcie transakcji, w tym kwestie metodyki badań prowadzonych przez audytorów, najczęściej spotykanych nieprawidłowości, ryzyk stąd wynikających i możliwości ich ograniczenia. Kolejna część dotyczy już ściśle samych transakcji, w tym wyboru odpowiedniej struktury transakcyjnej z punktu widzenia m.in. stwierdzonych ryzyk, metodyki przygotowywania umów, oraz co istotne najczęściej spotykanych klauzul umownych. W ostatniej części zawarte zostały rozważania na temat zagadnień „okołotransakcyjnych”, jak np. kwestie przejścia uprawnień i obowiązków wynikających z pozwoleń i innych aktów administracyjnych.

Każda część została przygotowana tak, aby w możliwie przejrzysty i czytelny sposób objaśnić prezentowaną problematykę. Służą temu,  m.in. cytaty konkretnych regulacji prawnych, odwołania do doktryny i orzecznictwa – jako źródeł uzupełniających, oraz przykłady konkretnych rozwiązań ukazujących dany problem w praktyce. Dzięki przyjętemu „layoutowi” wnętrza (ramki, pogrubienia, piktogramy), Czytelnik może stosunkowo łatwo poruszać się po złożonej tematyce i poznać dane zagadnienie w dogodny dla siebie sposób. Bardzo użyteczne są w tym zakresie przykłady konkretnych ryzyk prawnych, istotnych z punktu widzenia skutków danej transakcji, oraz  klauzul umownych, które mogą być wykorzystane w transakcjach w celu zminimalizowania tych ryzyk.

Największy nacisk został położony przez autorów właśnie na kwestie ryzyk identyfikowanych w ramach badania prawnego poprzedzającego daną transakcję. Przeniesienie punktu ciężkości na ten aspekt może wskazywać na nadrzędny cel publikacji, jakim jest stworzenie swego rodzaju praktycznego podręcznika pozwalającego każdemu prawnikowi na ocenę danej transakcji z punktu widzenia przepisów prawa ochrony środowiska, oraz podjęcie odpowiednich działań minimalizujących stwierdzone ryzyka. Członkowie zespołu redakcyjnego SPÓŁKA I PRAWO uczestnicząc w projektach fuzji i przejęć w ramach praktyki M&A SDZLEGAL SCHINDHELM niejednokrotnie spotykali się w właśnie z problemami wskazywanymi w omawianej publikacji, co świadczy naszym zdaniem o jej walorach praktycznych.

Należy zaznaczyć, że taki układ omawianej publikacji  określa krąg potencjalnych adresatów książki, którymi są przede wszystkim prawnicy-praktycy stosujący prawo i posiadający określony poziom wiedzy w zakresie opisywanych zagadnień. Sam przedsiębiorca, nie posiadający prawniczego przygotowania i wiedzy może mieć pewne trudności w przełożeniu we właściwy sposób omawianych kwestii na praktyczną sytuację, która może go dotyczyć. Niewątpliwie, przyczyną tego stanu rzeczy jest sama złożoność problematyki, zmieniające się środowisko regulacyjne (treść publikacji uwzględnia stan prawny na dzień 28 lutego 2014 roku; konieczna staje się zatem weryfikacja na bieżąco regulacji prawnych powoływanych przez autorów), oraz wielość spotykanych transakcji, co jak wskazano we wstępie książki samo w sobie wymusiło na autorach pewną selektywność i ograniczenie się wyłącznie do tych problemów, z którymi prawnicy-autorzy książki spotykają się najczęściej w swojej praktyce.

Niezależnie jednak od powyższego, samą publikację należy ocenić pozytywnie. Wart jest podkreślenia jej walor praktyczny i nowatorski charakter, przejawiający się zarówno w samym założeniu podjęcia się analizy problematyki, która do tej pory nie została omówiona, jak i w formie oraz sposobie prezentacji złożonych zagadnień prawa ochrony środowiska w transakcjach handlowych.