W lutym tego roku na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt ustawy – Prawo przedsiębiorców, który według założeń ma wejść w życie już za niecałe 6 miesięcy- 1 września 2017 r.

Projekt ma w swoim założeniu zastąpić obecnie obowiązującą ustawę z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (u.s.d.g.). Według pomysłodawców nowa ustawa ma w sposób całościowy i spójny regulować zasady wykonywania działalności gospodarczej w Polsce, tworząc korzystne, przejrzyste i stabilne warunki do wykonywania działalności gospodarczej oraz wzmacniając gwarancje wolności i praw przedsiębiorców. Nowe regulacje mają prowadzić do zmniejszenia ryzyka biznesowego oraz zwiększenia chęci przedsiębiorców do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej, w tym także do ponoszenia ryzyka technologicznego związanego z realizacją innowacyjnych projektów, a co za tym idzie- do zmniejszenia bezrobocia i wsparcia wzrostu gospodarczego.

Jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawa- Prawo przedsiębiorców jest jednym z aktów prawnych, które mają zostać uchwalone w ramach pakietu „Konstytucji Biznesu”. Jest on realizacją założeń sformułowanych w „Planie na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju” oraz „Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”.

Co się zmieni?

Ustawa wprowadzi m.in. następujące zmiany:

• zmianę definicji działalności gospodarczej– nowa definicja jest krótsza i bardziej ogólna, działalnością gospodarczą ma być zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana samodzielnie i w sposób ciągły; natomiast definicja przedsiębiorcy pozostanie praktycznie bez zmian;
• istotnym novum jest wprowadzenie instytucji działalności nierejestrowej– ma to być prowadzona przez osobę fizyczną działalność, z której miesięcznie przychody nie przekraczają wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia, taka działalność nie będzie podlegała obowiązkowi rejestracji ani uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne;
• ustanowienie katalogu praw i obowiązków przedsiębiorców i organów– ustawa porządkuje i precyzuje podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej, m.in. wzmacniając zasady: uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów i słusznych interesów innych przedsiębiorców i konsumentów, prawa przedsiębiorców do podejmowania wszelkich działań, które nie są zabronione przez prawo;
• zmianę relacji przedsiębiorca – administracja – organy mają kierować się zasadą domniemania uczciwości przedsiębiorcy, a wątpliwości dotyczące stanu faktycznego lub przy interpretacji przepisów mają być rozstrzygane na korzyść przedsiębiorcy;
• wprowadzenie tzw. „ulgi na start”– ma ona obowiązywać przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej, w tym czasie przedsiębiorcy nie będą musieli uiszczać składek na ubezpieczenie społeczne, a przez następne 24 miesiące będą mogli skorzystać z obecnej ulgi- tzw. „małego ZUS-u”;
• zniesienie numeru REGON dla przedsiębiorców – przedsiębiorca w kontaktach z urzędami będzie posługiwał się wyłącznie numerem NIP, który stanie się również numerem identyfikacyjnym w rejestrze REGON. Numer REGON dla przedsiębiorców będzie stopniowo wycofywany z obrotu.

Kolejnym istotnym założeniem projektodawców jest wzmocnienie pewności prawa i zaufania do państwa i stanowionego przez niego prawa. Postulat ten ma być urzeczywistniony poprzez zasadę pewności prawa, która nakłada na organ obowiązek postępowania zgodnie z utrwaloną praktyką i nie odstępowania od niej bez uzasadnionej przyczyny.

Projekt przewiduje również uproszczenie i przyspieszenie postępowań, m.in. poprzez odformalizowanie komunikacji między przedsiębiorcą a urzędem. Za zgodą lub na wniosek przedsiębiorcy sprawy będą mogły być załatwiane przez telefon lub za pośrednictwem wiadomości e-mail bądź innych środków komunikacji.

Ustawa mocno akcentuje jej podstawowe znaczenie jako podstawowego aktu prawnego dla  występujących polskim w obrocie gospodarczym. Wprowadza regułę interpretacyjną pierwszeństwa stosowania tej ustawy, jeżeli inny przepis budzi wątpliwości interpretacyjne co do treści uprawnień przedsiębiorcy.

Nowa ustawa- konieczność czy fanaberia?

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej była zmieniana ponad 85 razy. Zawiera ona wiele przepisów, które mogłyby zostać wyłączone do osobnej regulacji. Idea usystematyzowania i wzmocnienia zasad korzystnych dla przedsiębiorców w postępowaniu administracyjnym wydaje się być słuszna. Jednak to, czy zamierzone skutki rzeczywiście zostaną osiągnięte, okaże się w praktyce stosowania przepisów przez organy.

Jeśli są Państwo zainteresowani przebiegiem procesu legislacyjnego i proponowanymi zmianami, zapraszamy do śledzenia naszego bloga, gdzie na bieżąco będziemy informować o przebiegu prac nad ustawą.

Z aktualnym statusem procesu legislacyjnego, jak i z samym tekstem projektu ustawy, można zapoznać się tutaj.

Agnieszka Poteralska, LL.M.