Zwiększenie ochrony wierzycieli i dyscypliny płatniczej oraz zmniejszenie zatorów płatniczych to główny cel ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1830), która została opublikowana w Dzienniku Ustaw dnia 9 listopada 2015 r.

Z dniem 1 stycznia 2016 r. przedsiębiorców czekają kluczowe zmiany, dotyczące zasad naliczania odsetek za opóźnienie w transakcjach zarówno między nimi samymi, jak i między przedsiębiorcą a konsumentem, oraz kwestii regulujących wysokość tzw. odsetek maksymalnych.

Zgodnie z tekstem nowelizacji jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych. Natomiast maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych (odsetki maksymalne).

W przypadku, gdy ze zwrotem jednego ze świadczeń będzie związane opóźnienie, a stopa nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie). Niezależnie od powyższego należy wskazać, iż ustawodawca do znowelizowanych przepisów wprost wprowadził regułę przyjęta przy odsetkach umownych wskazującą wyraźnie, iż postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych za opóźnienie, także w przypadku dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy.

Zgodnie natomiast. z art. 56 Ustawy zmieniającej do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.