Spółki komandytowe i jawne podatnikiem CIT

Dnia 4 września 2020 r. rząd podzielił się planami zmian na gruncie podatków dochodowych. Jedną z najbardziej niespodziewanych informacji był fakt możliwości objęcia od 2021 r. spółek komandytowych oraz jawnych podatkiem dochodowym od osób prawnych. Projekt zmian z 15 września 2020 r. w tym zakresie rząd opublikował na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Z uwagi na to, że jest to wstępna faza legislacji, część zaproponowanych przepisów może jeszcze ulec modyfikacji.

Zgodnie z założeniami zawartymi w projekcie nowelizacji, podatkiem CIT mają zostać objęte spółki komandytowe oraz spółki jawne mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. W przypadku spółek jawnych ustawodawca postanowił ograniczyć krąg potencjalnych podatników podatku dochodowego do osób prawnych do spółek, których „wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, ale tylko tym, w przypadku których tożsamość ich wspólników podlegających opodatkowaniu z racji uzyskiwanych przez spółkę dochodów nie jest znana polskim organom podatkowym i nie będzie tym organom ujawniona”. Tu należy więc podkreślić, że spółka jawna nie będzie kwalifikowana jako podatnik podatku dochodowego od osób prawnych, w przypadku gdy tożsamość wszystkich wspólników spółki, będących podatnikami CIT – zarówno osób fizycznych i prawnych – zostanie ujawniona właściwemu urzędowi skarbowemu. W konsekwencji spółka jawna, której wspólnikiem jest osoba fizyczna oraz spółka z o.o., po dopełnieniu odpowiednich formalności utrzyma obecny status podmiotu transparentnego podatkowo.

W uzasadnieniu w szczególności nawiązano do popularnej od dłuższego czasu konstrukcji, polegającej na tworzeniu spółki komandytowej, w której spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest komplementariuszem. Rozwiązanie takie było korzystne dla przedsiębiorców z uwagi na fakt połączenia podstawowych zalet spółek osobowych (jednokrotne opodatkowanie dochodu) oraz spółek kapitałowych ¬(ograniczona odpowiedzialność za zobowiązania). Ustawodawca stwierdził, że w systemie pozostaje wciąż sporo luk podatkowych, a do uszczelnienia tej luki ma prowadzić m.in. objęcie spółek komandytowych podatkiem CIT. Przyczyną tego może być fakt, że spółki komandytowe, w których komplementariuszem z minimalnym prawem do udziału w zysku jest spółka kapitałowa, ustawodawca określił jako „rozpoznany wehikuł optymalizacyjny”. Stosując takie rozwiązanie, podatnik uzyskuje bowiem korzyść podatkową, związaną z jednokrotnym opodatkowaniem dochodu, który wypracowany został za pośrednictwem spółki komandytowej.

Z projektowanych przepisów wynika, że komplementariusz spółki komandytowej będzie podlegał opodatkowaniu 19 % podatkiem dochodowym, z tym założeniem, że uprawniony będzie do pomniejszenia podatku o zapłacony przez spółkę komandytową podatek CIT, w takiej proporcji w jakie komplementariusz uczestniczy w zyskach tej spółki. Projekt nowelizacji zakłada również, że spółka komandytowa zostanie objęta większością (choć nie wszystkimi) regulacjami, które dotyczą spółek kapitałowych. W efekcie, jeżeli spółka komandytowa będzie uzyskiwała rocznie przychody nie wyższe niż 2 mln EUR, co do zasady będzie mogła stosować obniżoną 9% stawkę podatkową.
Należy także wskazać, że w związku z nadaniem spółce komandytowej statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych, uzyskiwanie dochody z udziału w zyskach takiej spółki, w tym także przez komandytariuszy, podlegać będą opodatkowaniu podatkiem dochodowym tak jak przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych wg 19 % stawki. Projekt przewiduje jednak zwolnienie z opodatkowania części przychodów komandytariusza, uzyskanych z udziału w spółce komandytowej. Zgodnie z tymi przepisami zwolnieniu takiemu podlegałoby 50% uzyskanych przez komandytariusza przychodów z tego tytułu, nie więcej jednak niż wartość 60.000 zł takiego przychodu rocznie. Aby komandytariusz mógł skorzystać ze zwolnienie musi jednak spełnić szereg warunków, w szczególności nie może:
• posiadać bezpośrednio lub pośrednio ponad 5% udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną lub spółce kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej,
• być członkiem zarządu komplementariusza spółki komandytowej,
• być podmiotem powiązanym ze wspólnikiem lub członkiem zarządu.

Dodatkowo zwolnienie nie będzie przysługiwało spółce komandytowej, w sytuacji gdy istniejące w niej powiązania wskazują na „optymalizacyjny cel” założenia takiego podmiotu

Stosownie do projektu nowelizacji, przepisy dotyczące opodatkowania spółek komandytowych oraz spółek jawnych podatkiem CIT mają wejść w życie od 1 stycznia 2021 r. Przy tym należy dodać,
że nowelizacja zakłada, że jeżeli przyjęty przez taką spółkę przed dniem 1 stycznia 2021 r. rok obrotowy jest inny niż kalendarzowy, spółka jest obowiązana do zamknięcia z dniem 31 grudnia 2020 r. ksiąg rachunkowych i tak z dniem 1 stycznia 2021 r. spółka komandytowa wejdzie w krąg podatników podatku dochodowego od osób prawnych, niezależnie od tego czy był to jej początek roku obrotowego.

Obecnie projekt nowelizacji jest na etapie opiniowania. Będziemy informować o dalszym przebiegu procesu legislacyjnego.

Zespół Spółka i Prawo