W tym miesiącu wszczęto przeszukanie w siedzibie Grupy Allegro Sp. z o.o. (dalej: „Allegro”) w związku z prowadzonym przez UOKiK od 21 czerwca 2017 r. postępowaniem wyjaśniającym, w którym Urząd bada, czy Allegro uprzywilejowuje własny sklep internetowy kosztem innych sprzedawców. Postępowanie zostało wszczęte na skutek licznych skarg przedsiębiorców, którzy wskazywali na podejrzenie naruszenia przez Allegro przepisów prawa konkurencji. Przeszukanie ma na celu ustalenie, czy Allegro nie faworyzuje własnego sklepu internetowego poprzez lepszą prezentację jego ofert w porównaniu do ofert innych wystawców na portalu. Podejrzewa się, że towary sprzedawane na platformie przez oficjalny sklep Allegro miały być identyfikowane w wynikach wyszukiwania jako najbardziej widoczne i najbardziej trafne dla potencjalnego klienta. To z kolei mogło doprowadzić do ograniczenia konkurencji na rynku sprzedaży on-line z winy Allegro.

• Kontrola lub przeszukanie UOKiK

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: „UOKiK”) dysponuje szeregiem instrumentów prawnych umożliwiających pozyskanie dowodów na stosowanie przez przedsiębiorców działań niezgodnych z prawem. Jednym z najskuteczniejszych środków, mających na celu pozyskanie dowodów potwierdzających antykonkurencyjne praktyki, jest kontrola lub przeszukanie w siedzibie przedsiębiorcy. Niezapowiedziana kontrola UOKiK połączona jest zwykle z przeszukaniem. Narzędzie to wykorzystywane jest w sytuacjach, kiedy zachodzi podejrzenie, że dany podmiot posiada dowody, które mogą być istotne w sprawie. Może być prowadzone wyłącznie po uzyskaniu przez Urząd zgody sądu. Co do zasady, kontrolę lub przeszukanie prowadzi zespół pracowników UOKiK w asyście policjantów oraz specjalistów do spraw IT. Istotny przy tym jest fakt, iż przedsiębiorca ponosi także odpowiedzialność za działania pracowników oraz innych osób działających pod jego kierownictwem.

• Uprawnienia Prezesa UOKiK w walce nieuczciwą konkurencją

Prezes UOKiK, działając w ramach kompetencji przyznanych na mocy Ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (dalej: „Ustawa”), sprawuje kontrolę przestrzegania przez przedsiębiorców zakazu stosowania praktyk ograniczających konkurencję. Poprzez wskazane praktyki rozumiane są antykonkurencyjne porozumienia (art. 6 Ustawy) oraz nadużywanie pozycji dominującej (art. 9 Ustawy).Zgodnie z prawem, za naruszenie przepisów Ustawy w wyniku przeprowadzonego postepowania Prezes UOKiK może nałożyć na przedsiębiorcę karę finansową.Maksymalna wysokość sankcji finansowej może wynieść do 10 % obrotu z roku poprzedzającego rok wydania decyzji nakładającej karę finansową.

• Co należy zrobić w przypadku niezapowiedzianego przeszukania w firmie?

Przede wszystkim powinno się poinformować prawnika oraz oddać do dyspozycji urzędnikom pomieszczenia w celu przeprowadzenia działań operacyjnych. Należy pozostać opanowanym i działać spokojnie. Powinniśmy także zapoznać się z upoważnieniem Prezesa UOKiK, na podstawie którego prowadzone są działania. W zakresie komunikacji wewnętrznej w firmie, powinno się poinformować kadrę kierowniczą firmy o tym, że ruszyła kilkudniowa procedura kontroli / przeszukania. Ponadto, jakiekolwiek dokumenty, e-maile lub inne źródła informacji mogące wskazywać na wykroczenie wobec prawa konkurencji w żadnym wypadku nie powinny być kasowane lub zniszczone w trakcie działań UOKiK. Konsekwencją za brak współdziałania w trakcie kontroli może być kara pieniężna do 50 mln euro. Co istotne, kara ta nie ma związku z wysokością osiąganych przychodów. Za utrudnianie może zostać ukarana także osoba pełniąca funkcję kierowniczą, wchodząca w skład zarządu lub osoba upoważniona przez przedsiębiorcę. W takim wypadku Prezes UOKiK ma prawo nałożyć karę w wysokości aż do pięćdziesięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia.

Podsumowując, kontrola lub przeszukanie w siedzibie firmy to narzędzia stosowane w sytuacjach, gdy zachodzi podejrzenie, że dany przedsiębiorca posiada dowody, które mogą być istotne w sprawie dotyczącej podejrzenia naruszenia prawa antymonopolowego. W tym roku już dwukrotnie Prezes UOKiK skorzystał z  takiej możliwości zebrania dowodów. Warto zatem zwrócić uwagę, że umiejętność identyfikacji ryzyk antymonopolowych oraz znajomość przepisów prawa antymonopolowego może uchronić przedsiębiorców przed wysokimi karami finansowymi ze strony UOKiK.

Aplikant adwokacki,
Aleksandra Berger